Word energie onafhankelijk met een thuisbatterij
De energiemarkt verandert razendsnel. Stroomprijzen schommelen van uur tot uur, de salderingsregeling wordt afgebouwd en het elektriciteitsnet staat steeds vaker onder druk. Voor huishoudens en bedrijven met zonnepanelen betekent dit dat het stroom terug te leveren niet altijd meer loont, of soms zelfs helemaal niet mogelijk is. De vraag naar slimme manieren om opgewekte energie beter te benutten groeit daardoor enorm.
Een oplossing die zich steeds sterker aandient, is de thuisbatterij, ook wel accu voor zonnepanelen genoemd. Door energie op te slaan, kun je overtollige zonne-energie bewaren en energie opslaan voor momenten dat je het nodig hebt, in plaats van het direct terug te sturen naar het net. Het resultaat? Lagere energiekosten, meer onafhankelijkheid en een efficiëntere benutting van duurzame energie. Zo zorg je ervoor dat je zonne-energie op een later moment te gebruiken hebt, zelfs wanneer de zon niet schijnt. Maar wat betekent dit precies in de praktijk, welke techniek zit erachter en hoe kun je met een slim Energy Management System (EMS) nog meer uit je thuisaccu halen?
Waarom een thuisbatterij steeds belangrijker wordt
De rol van de thuisbatterij wordt vooral bepaald door twee grote ontwikkelingen. Ten eerste de afbouw van de salderingsregeling in Nederland, waardoor je voor teruggeleverde stroom steeds minder terugkrijgt. Ten tweede de groeiende problemen rond netcongestie. Op piekmomenten kan het elektriciteitsnet de enorme toevoer van zonnestroom simpelweg niet verwerken, waardoor terugleveren beperkt of zelfs onmogelijk wordt.
Voor veel huishoudens betekent dit dat een groot deel van hun opgewekte zonne-energie verloren gaat. Met een thuisbatterij voor zonnepanelen verander je dat: je vangt het overschot op en kunt het gebruiken wanneer het jou uitkomt. Zo houd je niet alleen de controle, maar draag je ook bij aan een stabieler energienet.
Wat is een thuisbatterij?
Een thuisbatterij – vaak ook thuisaccu genoemd – is in feite een grote, herlaadbare batterij die in verbinding staat met je zonnepanelen en je meterkast. Het systeem slaat elektriciteit op wanneer er een overschot is en levert deze terug wanneer de vraag in huis groter is dan de productie.
De meeste thuisbatterijen werken met lithium-ion technologie, dezelfde techniek die ook in elektrische auto’s wordt gebruikt. Lithium-ijzerfosfaat (LiFePO4) is hierbij een veelvoorkomend type vanwege de hoge veiligheid en lange levensduur. Capaciteiten lopen uiteen van enkele kilowatturen (kWh) voor kleinere woningen tot tientallen kilowatturen voor grotere huishoudens of zakelijke toepassingen.
Hoe werkt een thuisbatterij in de praktijk?
De werking van een thuisbatterij voor zonnepanelen draait om slim schakelen tussen opwekking, opslag en verbruik:
- Overdag, bij veel zonlicht: zonnepanelen wekken vaak meer stroom op dan direct wordt gebruikt. Dat overtollige zonne-energie gaat niet naar het net, maar zorg je ervoor dat het de batterij opgeslagen wordt.
- ’s Avonds of op bewolkte momenten: zodra de vraag hoger is dan de opwekking, levert de batterij stroom terug aan de woning, zodat je het gebruiken wanneer nodig is.
- Bij dynamische contracten: slimme batterijen laden tijdens goedkope daluren en ontladen juist wanneer de tarieven pieken.
Een belangrijk onderdeel in dit proces is de omvormer. Die zorgt ervoor dat de gelijkstroom uit de batterij wordt omgezet naar wisselstroom die je in huis kunt gebruiken.
Welke capaciteit thuisbatterij heb je nodig?
Een goede inschatting van de capaciteit is belangrijk. Onderstaande tabel geeft een richtlijn op basis van het aantal zonnepanelen en het jaarlijkse verbruik.
| Aantal zonnepanelen | Jaarlijkse opwek (kWh) | Geschikt batterijformaat (kWh) | Zelfverbruik na installatie |
|---|---|---|---|
| 6–8 panelen | 2.000 – 3.000 | 4 – 6 kWh | ± 55% |
| 10–12 panelen | 3.500 – 4.500 | 6 – 10 kWh | ± 60–65% |
| 14–16 panelen | 5.000 – 6.500 | 10 – 15 kWh | ± 65–70% |
| 20+ panelen | >7.000 | 15+ kWh | ± 70%+ |
👉 Voorbeeld: heb je 12 panelen die 4.000 kWh per jaar opwekken en gebruik je zelf overdag de helft? Dan blijft er 2.000 kWh over. Een batterij van 8 kWh is ideaal: groot genoeg om overtollige zonne-energie op te slaan en later te gebruiken, maar niet té groot waardoor capaciteit onbenut blijft.
Terugverdientijd en besparing
Een thuisbatterij levert vooral voordeel als je veel zelf opgewekte stroom kunt gebruiken wanneer je het nodig hebt en terugleverboetes of lage terugleververgoeding vermijdt. Onderstaande rekenvoorbeelden laten zien wat dit betekent:
| Batterijcapaciteit | Totale investering (gem.) | Jaarlijkse besparing | Terugverdientijd |
|---|---|---|---|
| 5 kWh | €5.000 – €7.000 | ± €250 – €350 | 16 – 20 jaar |
| 8 kWh | €7.000 – €9.000 | ± €350 – €500 | 15 – 18 jaar |
| 12 kWh | €10.000 – €13.000 | ± €500 – €700 | 15 – 17 jaar |
De precieze terugverdientijd hangt sterk af van:
- de ontwikkeling van de stroomprijs,
- de hoogte van de terugleververgoeding,
- je eigen verbruikspatroon,
- of je een dynamisch contract hebt waarbij je batterij slim inspeelt op dal- en piekuren.
Capaciteit: welke grootte past bij jouw situatie?
Het kiezen van de juiste batterijcapaciteit is essentieel om de investering rendabel te maken. Te klein betekent dat je nog steeds veel moet terugleveren, te groot betekent dat je batterij niet volledig wordt benut.
Een rekenvoorbeeld:
- Een gemiddeld huishouden met 10 zonnepanelen produceert jaarlijks zo’n 3.500 kWh.
- Stel dat je overdag de helft daarvan direct gebruikt. Dan blijft er 1.750 kWh over die je in theorie zou kunnen opslaan.
- Verdeeld over een jaar komt dat neer op ongeveer 4,8 kWh per dag.
Een batterij van 5 kWh sluit hier goed op aan. Voor grotere gezinnen met meer zonnepanelen (bijvoorbeeld 14 panelen, ±5.000 kWh per jaar) is een accu van 8–10 kWh vaak logischer.
Vuistregel:
- 6–8 zonnepanelen → 4–6 kWh batterij
- 10–12 zonnepanelen → 8–10 kWh batterij
- 14+ zonnepanelen → 12–15 kWh batterij
Met een goed afgestemde capaciteit benut je maximaal je zonnestroom en beperk je de teruglevering.
Wat kost een thuisbatterij?
De kosten van een thuisbatterij variëren afhankelijk van merk, capaciteit en installatie. Gemiddeld liggen de prijzen tussen de €4.000 en €10.000. Een 5 kWh batterij kost vaak €5.000–7.000, terwijl grotere systemen van 10 tot 15 kWh richting de €10.000–15.000 gaan.
De terugverdientijd ligt meestal tussen de 15 en 20 jaar, afhankelijk van je energiecontract, je verbruik en de mate waarin je gebruikmaakt van dynamische tarieven. Hoewel dat lang lijkt, gaat de keuze voor een thuisbatterij vaak verder dan puur financieel rendement: het draait ook om onafhankelijkheid, duurzaamheid en toekomstbestendigheid.
Subsidies en regelingen
- In Nederland geldt sinds 2024 een 0% btw-tarief op bepaalde slimme thuisbatterijen voor zonnepanelen.
- Er zijn mogelijkheden voor een Energiebespaarlening voor particulieren en fiscale aftrek (EIA) voor ondernemers.
- In Vlaanderen bestaan verschillende subsidies, afhankelijk van de capaciteit en de installatievoorwaarden.
Subsidies en regelingen voor thuisbatterijen in Vlaanderen
In Vlaanderen is er sinds 1 januari 2024 geen premie of subsidie meer beschikbaar voor de aanschaf of installatie van een thuisbatterij. De Vlaamse overheid heeft deze regeling versneld stopgezet, en het aanvraagloket voor de premie werd op 1 december 2024 gesloten. Voor batterijen met een keuringsattest na 31 maart 2023 komt men niet meer in aanmerking voor de premie. Er gelden geen uitzonderingen, zelfs niet bij vertraagde leveringen of plaatsingsproblemen.
-
Alternatieve financiële voordelen Vlaanderen
Hoewel de directe premie is afgeschaft, zijn er nog steeds enkele financiële voordelen beschikbaar:
- Verlaagd btw-tarief van 6%: Voor woningen ouder dan 10 jaar geldt een verlaagd btw-tarief van 6% in plaats van 21% op de aankoop en installatie van een thuisbatterij. De voorwaarden zijn onder andere dat de woning hoofdzakelijk voor privédoeleinden wordt gebruikt en dat de installatie wordt uitgevoerd door een erkend installateur met een geldige NACE-code.
- Groene leningen: Sommige banken bieden groene leningen aan voor energiebesparende maatregelen, waaronder de installatie van een thuisbatterij. Deze leningen hebben vaak een lagere rente dan reguliere leningen, en de rente is fiscaal aftrekbaar wanneer de lening wordt gebruikt voor woningverduurzaming.
- Gemeentelijke duurzaamheidsleningen: Sommige gemeenten bieden eigen duurzaamheidsleningen aan voor energiebesparende maatregelen. De voorwaarden en beschikbaarheid variëren per gemeente. Het is raadzaam om bij de lokale overheid na te gaan of dergelijke leningen beschikbaar zijn.
-
Retroactieve investeringspremie Vlaanderen
Eigenaars van zonnepanelen die hun installatie vóór 14 januari 2021 hebben geplaatst en sindsdien zijn overgestapt op een digitale meter, kunnen mogelijk in aanmerking komen voor een retroactieve investeringspremie. Deze premie kan worden aangevraagd binnen 6 maanden na de plaatsing van de digitale meter, met een uiterste aanvraagdatum van 31 december 2025. De premie is bedoeld voor eigenaars die hun investering in zonnepanelen nog onvoldoende hebben kunnen terugverdienen
Het probleem dat een thuisbatterij oplost
Zonder batterij ben je volledig afhankelijk van het elektriciteitsnet. Je levert stroom terug wanneer je hem niet nodig hebt en koopt hem duur terug wanneer je hem juist wél nodig hebt. Met een thuisbatterij doorbreek je dit patroon. Je verhoogt je zelfverbruik tot wel 60%, energie opslaan in de batterij maakt dat mogelijk, voorkomt terugleverboetes en profiteert optimaal van dynamische tarieven.
Daarnaast draag je bij aan het ontlasten van het elektriciteitsnet. Door pieken in opwekking lokaal op te vangen, help je mee om congestie te verminderen – een probleem waar netwerkbeheerders steeds vaker mee te maken krijgen.
De rol van Xemex en EMS
Een thuisbatterij op zichzelf is al waardevol, maar pas met een Energy Management System (EMS) wordt de echte intelligentie ontsloten.
Bij Xemex bieden we flexibele en schaalbare oplossingen die batterijen verbinden met zonnepanelen, warmtepompen, laadpalen en het elektriciteitsnet. Ons EMS zorgt ervoor dat al deze componenten in harmonie samenwerken.
- Flexibel en schaalbaar: geschikt voor zowel kleine woningen als grote bedrijfsinstallaties.
- Compatibel: onze gateways en converters werken samen met diverse merken en apparaten.
- Transparant en klantgericht: via ons cloudplatform krijg je inzicht in je verbruik, opslag en teruglevering.
Stel je voor dat je batterij oplaadt tijdens goedkope daluren, je auto slim wordt geladen wanneer er zonne-energie beschikbaar is en je warmtepomp enkel draait op momenten van lage tarieven. Dankzij het EMS van Xemex wordt dit geen toekomstmuziek, maar dagelijkse praktijk.
Hoe een EMS van Xemex de waarde verhoogt
Met alleen een batterij ligt de besparing op ± 20% van je energierekening. Met een slim Energy Management System (EMS) kan dit oplopen tot 30–40%, doordat:
- de batterij laadt wanneer de stroom goedkoop is,
- apparaten zoals warmtepompen en laadpalen automatisch worden aangestuurd,
- de data-inzichten helpen om je verbruik beter af te stemmen op productie.
Kort gezegd: een EMS maakt je batterij slimmer en verkort daarmee de terugverdientijd.
Voor- en nadelen van een thuisbatterij
Het is belangrijk om ook de keerzijde te benoemen. Een thuisbatterij is een flinke investering met een relatief lange terugverdientijd. Er gaat ongeveer 10% energie verloren bij het opslaan en ontladen en de productie van batterijen vraagt om schaarse grondstoffen zoals lithium en kobalt. Bovendien is volledige onafhankelijkheid niet haalbaar: tijdens donkere winterdagen blijft aansluiting op het net noodzakelijk.
Daartegenover staan de voordelen die voor steeds meer mensen de doorslag geven. Je verhoogt je zelfverbruik, verlaagt je energierekening en bent minder afhankelijk van grillige marktprijzen. Je draagt bij aan de verduurzaming van het energiesysteem én je woning wordt aantrekkelijker voor de toekomst. Combineer je thuisaccu met een slim EMS zoals dat van Xemex, dan wordt energiebeheer niet alleen efficiënter, maar ook voorspelbaar en inzichtelijk.
Conclusie
De thuisbatterij is in korte tijd uitgegroeid tot een belangrijke bouwsteen in het energielandschap. Voor huishoudens met zonnepanelen betekent het meer grip, meer onafhankelijkheid en een stap richting echte duurzaamheid. Combineer je batterij met een slim EMS zoals dat van Xemex, en je zorgt ervoor dat je energiebeheer efficiënt, voorspelbaar en toekomstbestendig is – zelfs wanneer de zon niet schijnt. Voor installateurs en energiebedrijven biedt het kansen om klanten toekomstbestendige oplossingen te bieden.
Met Xemex haal je niet alleen een batterij in huis, maar een compleet ecosysteem van slimme energieoplossingen. Dankzij onze flexibele, schaalbare en transparante technologie weet je zeker dat jouw energiebeheer klaar is voor de uitdagingen van morgen.
Gemiddeld tussen de €4.000 en €10.000. Een kleine batterij (5 kWh) kost ongeveer €5.000–7.000, grotere modellen van 10–15 kWh tussen €10.000–15.000.
Dat hangt af van je zonnepanelen en je verbruik. Voor 10 panelen (±3.500 kWh per jaar) is een batterij van 5–8 kWh vaak ideaal.
Ja. In Nederland geldt 0% btw voor bepaalde slimme batterijen en er zijn leen- en fiscale regelingen. In Vlaanderen bestaan subsidies afhankelijk van capaciteit en installatie.
Gemiddeld 10 tot 15 jaar, afhankelijk van gebruik en type batterij.
Nee, volledig off-grid gaan is met huidige technologie niet haalbaar. Een thuisbatterij kan hooguit één à twee dagen autonomie bieden.
Altijd startklaar
Ben je benieuwd wat we voor jouw organisatie kunnen betekenen? Neem contact op met Xemex en bespreek jouw wensen met ons team. Samen realiseren we een oplossing die jouw energie-uitdagingen aanpakt en nieuwe mogelijkheden opent.
Burgemeester Burgerslaan 40
5245 NH ’s-Hertogenbosch, Nederland
Metropoolstraat 11a
2900 Schoten; België
